Kies hier je saxofoongreep
  |
|||||
      |
|||||
      |
|||||
      |
|||||
      |
|||||
      |
|||||
 |
Puzzelen met pentatonische toonladders
Op zoek naar de principes van improvisatie ben ik wat gaan puzzelen met toonladders om te begrijpen wat er bij improvisatie gebeurt of gebeuren moet. Op deze pagina beschrijft wat ik als leek heb uitgepuzzeld.
De pentatonische toonladder
De pentatonische toonladder is een heel praktische toonladder om te gebruiken bij improviseren.
Het zijn de tonen die vrijwel altijd te spelen zijn in de toonsoort.
Als je de toonsoort weet, of het aantal kruizen en mollen, dan weet je daarmee ook de tonen van de gewone ,majeur toonladder.
Veilig improviseren
Veilig improviseren is je beperken tot de pentatonische toonladder.
Als je naar sommige solisten luistert kom je tot ontdekking dat die zich netjes aan deze toonladder houden.
Allemaal heel veilig. Niets mis mee.
| nr.# | nr.b | 1 | 2b | 2 | 3b | 3 | 4 | 5b | 5 | 6b | 6 | 7b | 7 | 8 |
| 3 | A | B | C# | D | E | F# | G# | A | ||||||
| 2 | Bb | C | D | Eb | F | G | A | Bb | ||||||
| 5 | B | C# | D# | E | F# | G# | A# | B | ||||||
| 0 | 0 | C | D | E | F | G | A | B | C | |||||
| 5 | Db | Eb | F | Gb | Ab | Bb | C | Db | ||||||
| 2 | D | E | F# | G | A | B | C# | D | ||||||
| 3 | Eb | F | G | Ab | Bb | C | D | Eb | ||||||
| 4 | E | F# | G# | A | B | C# | D# | E | ||||||
| 1 | F | G | A | Bb | C | D | E | F | ||||||
| 6 | 6 | F# | G# | A# | B | C# | D# | F | F# | |||||
| 1 | G | A | B | C | D | E | F# | G | ||||||
| 4 | Ab | Bb | C | Db | Eb | F | G | Ab | ||||||
| 3 | A | B | C# | D | E | F# | G# | A |
De spanning leggen op de juiste plek.
Als je samenspeelt met accoord instrumenten, dan illustreert de onderstaande tabel wel wat er gebeurt
als je je tot de pentatonische beperkt.
Te zien is dat de 4 en 7 maar in een beperkt aantal drieklanken worden gebruikt.
Wat spanning oplevert zijn de tonen die een kleine afstand hebben tot andere tonen die klinken.
Bijvoorbeeld de 4 naast de 3 of de 7 naast de 1/8.
Die kun je zeker wel spelen, maar alleen op momenten dat die spanning gepast is.
| 1 | 2b | 2 | 3b | 3 | 4 | 5b | 5 | 6b | 6 | 7b | 7 | 8 | ||
| Pentatonische toonladder | C | D | E | F | G | A | B | C | ||||||
| Drieklank I | C | E | G | C | ||||||||||
| Drieklank IV | F | A | C | |||||||||||
| Drieklank V | D | G | B | |||||||||||
| Drieklank IIm | D | F | A | |||||||||||
| Drieklank IIIm | E | G | C | |||||||||||
| Drieklank VIm | E | A | C | |||||||||||
| Drieklant VIIdim | D | G | B |
Bij het spelen van akkoorden zeggen ze dat een 7 spelen leidt tot een akkoord dat op wil lossen.
In feite is die vooral spannend bij akkoorden waar geen 7 in zit maar wel een 1 (I en IV en IIIm en VIm).
De 4 is juist spannend bij akkoorden waar de vier niet in zit maar wel de 3 of de 5 (I, V, IIIm en VIm).