Wat maakt dat kleine beetje nou uit?

Daar weet ik wel antwoord op!

Als het om CO2 uitstoot gaat denken veel mensen dat de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer zo enorm groot is dat dat kleine beetje dat wij als individueel mens uitstoten niet veel uit zal maken. Blijkbaar kan een antwoord op die vraag mensen een argument leveren om hun persoonlijke bijdrage te verminderen. Dus laten we daar maar eens aan rekenen. Daarbij ga ik niet tot heel veel cijfers achter de komma, maar zoek ik eerder een voorstelbare ordegrootte.

De hoeveelheid CO2 in de atmosfeer is enorm

De hoeveelheid CO2 in de atmosfeer is enorm. De aarde is groot en het deel van de atmosfeer wat CO2 bevat is ruim 10 kilometer hoog. Maar omdat we met zovelen zijn, met 8 miljard mensen, dragen we ook heel veel bij. Nu is het aardig om niet de hele aarde te beschouwen maar alleen dat stukje waar iedere mens voor verantwoordelijk is. Als we de aarde opdelen in 8 miljard stukken, dan is er voor ieder mens 2 hectare land en 5 hectare zee te beheren. Dat is een stukje land waar je omheen kunt wandelen.

Figuur 1: We beheren nu 7 hectare aarde per persoon dat is een stuk van 264m x 264m (blauw). Daarvan is ca 2 hectare land 141 x 141m (groen).

In de atmosfeer (die ruim 10km hoogte) boven dat stukje land en zee samen zit zo’n 600 ton CO2. Volgens wetenschappers moeten we voorkomen dat dit veel meer wordt omdat het broeikas effect van CO2 ervoor zorgt dat de aarde merkbaar opwarmt. De vraag is of een enkel persoon invloed heeft op die 600 ton CO2. Het lijkt inderdaad een enorme hoeveelheid.

Figuur 2: De 600 ton CO2 is voor te stellen als een 100% met CO2 gevulde kubus van 66 x 66 x 66 meter.

De hoeveelheid CO2 die een mens produceert

Bijna alles wat we doen veroorzaakt CO2 uitstoot. Al het organisch materiaal wat we verteren, verbranden of verwerken wordt in feite CO2. Alleen planten doen het omgekeerde. Die nemen CO2 op en leggen dat vast in koolstofverbindingen. Dat geldt bijvoorbeeld voor onze de tuin en de bomen en struiken op ons denkbeeldige stukje land van 2 hectare.

Door te ademen produceren we ook CO2; niet heel veel, ongeveer 1kg CO2 per dag. Per jaar is dat 360kg en in een heel mensenleven zo’n 26 ton. Dat is zo’n 4% van de 600 ton die er in de atmosfeer boven ons stukje wereld zit.

Figuur 3: de CO2 productie van de ademende mens is voor te stellen door de licht blauwe kubus van 23x23x23m.

De planten op ons stukje land en in de zee nemen met gemak de CO2 op die wij uitademen. De boven bijvoorbeeld. In Nederland staan er op dit moment ongeveer 10 bomen per Nederlander. De jaarlijkse CO2 opname van die bomen ligt  tussen de 40 en 80kg CO2. Volgens schattingen nemen de oceanen circa 20x meer op.

Naast de bomen en de atmosfeer nemen ook de oceanen CO2 op. Meer dan de helft van alle nieuwe uitstoot wordt door de oceaan opgenomen. En we stoten door allerlei andere oorzaken helaas fors meer uit dan we uitademen. Volgens schattingen van milieu-centraal is de uitstoot gemiddeld 9 ton per jaar per Nederlander. Dat is wel heel veel.

Mijn eerste reactie was: “Ik doe mijn best om duurzaam te leven, dus mijn uitstoot zal wel meevallen”. Maar dat valt best tegen. Ik kom als ik het naar me toereken nog steeds op zeker 6 ton per jaar uit. Dus is wel een aardig verschil, maar nog steeds heel veel.

Als we met die 9 ton rekenen, dan verdubbelt een gemiddelde Nederlander in een mensenleven het CO2 gehalte boven ons stukje land van 600 ton naar 1230 ton.

Figuur 4: Onze levenslange productie is voor te stellen als een kubus van 66 x 66m maar dan 71m hoog. Die wordt voor circa de helft opgenomen door de natuur.

Door de natuur, de planten en vooral door de oceaan, wordt onze bijdrage gelukkig tot circa de helft gereduceerd. Dat scheelt wel een stuk.

Wat ook scheelt is dat niet iedere wereldburger zoveel CO2 produceert als 9 ton per jaar per gemiddelde Nederlander. Het gemiddelde zit ongeveer op 5 ton per jaar. Maar dat neemt door de toenemende welvaart verder toe en bovendien stijgt ook het aantal wereldburgers door en zijn we in 2050 mogelijk met meer dan 10 miljard mensen op aarde. Eigenlijk hebben samen dus meer natuur nodig om dat te compenseren. Helaas gaat de ontbossing wereldwijd maar door omdat er meer grond nodig is voor productie van voedsel voor al die miljarden mensen. Jaarlijks gaat daardoor 10 miljoen hectare bos verloren. De belangrijke CO2 opname door oceaan staat ook onder druk door de temperatuurstijging functioneren allerlei systemen in de oceaan minder goed waardoor steeds minder CO2 wordt opgenomen.

De conclusie is dus dat het veel uitmaakt wat we doen. Onze CO2 uitstoot is niet te verwaarlozen.

Het CO2 gehalte van de atmosfeer is nu al te hoog. Daar merken we wat van door het broeikaseffect. Dat is een traag proces, maar we merken al dat de aarde langzaam opwarmt. Dat proces gaat gewoon door, zeker als we blijven leven zoals we leven. Om daar verandering in te brengen moeten er heel veel zaken veranderen. Iedereen moet daar de schouders onder zetten. Het liefst wereldwijd. Dat is niet gemakkelijk maar het moet echt. Er zijn gelukkig veel mogelijkheden, grote en kleine. In een aantal volgende artikelen zet ik op een rijtje wat ieder kan bijdragen